Blog

50% van de kennis en de waarde van intuïtie – door Martijn Zegers AAG

"In crises als deze moet je met 50% van de kennis 100% van de besluiten nemen en de gevolgen daarvan dragen", zegt premier Rutte. Ik vind deze uitspraak interessant, omdat er een keuze te maken is op een open vraag. Hoe om te gaan met het gebrek aan feitelijke kennis?

Ons leven heeft het afgelopen jaar een zeer onverwachte wending gekregen. Als gevolg van een ‘bom’ die insloeg in maart is er veel gebeurd. Het coronavirus en de genomen maatregelen hebben geleid tot angst, ernstig lijden, onzekerheid, tegenslagen, tot onvrede en onbegrip, maar ook tot creativiteit en innovatie en nieuwe kansen… Door de crisis en alle bijbehorende veranderingen is er daarnaast ook ruimte ontstaan voor bezinning en reflectie.

Het kabinet heeft in het begin van de crisis de keuze gemaakt om te vertrouwen op de kennis van de wetenschap (‘lees RIVM en OMT’). Naast het feit dat de kennis en adviezen vanuit het OMT slechts een beperkte afspiegeling is van relevante wetenschappelijke disciplines, is er een groot verschil van inzicht tussen wetenschappers binnen dezelfde disciplines en moest het ‘kennis gat’ van 50% ingevuld worden. Een haast onmogelijke en onmenselijke opgave waar ik het kabinet Rutte ook zeker niet om benijd. Dus mijn respect voor het aangaan van deze opgave!

Toch is het goed om kritisch te zijn en daarvan te leren. Er is wat mij betreft in elk geval één pijnlijke fout gemaakt en dat is het “opsluiten” van ouderen in de verpleeg- en verzorgingshuizen. Het rationele doel van kwetsbare mensen beschermen tegen de gevolgen van het besmettelijke virus is wat mij betreft doorgeschoten. Ik kan mij moeilijk voorstellen dat minister De Jonge werkelijk heeft gedacht dat ‘zijn oudere dierbaren’ gebaat zouden zijn met volledige sociale isolatie. Een persoonlijk verhaal van een vrouw, over hoe haar moeder stierf door wanhoop en eenzaamheid, greep me aan. Hoe kan het zijn dat keuzes zijn gemaakt vanuit een puur rationele benadering en dat het ‘onderbuikgevoel’ hier niet is aangesproken?

Wie maakt weleens gebruik van zijn onderbuikgevoel of intuïtie bij het maken van aannames of keuzes voor actuariële doorrekeningen? Voor mijn gevoel gebeurt dit regelmatig, met name waar we 50% kennis missen. Uiteraard trachten we deze intuïtie te beargumenteren en natuurlijk het liefst met zoveel mogelijk feiten te onderbouwen. Echter de kern van de vraag is of wij als beroepsgroep de kracht van intuïtie werkelijk zien, erkennen en waarderen…

Deze blog is op persoonlijke titel geschreven.

Tweet